Actuele grafieken van de fiets-ochtendspits rond de TU Delft
Maria Salomons – Transport & Planning TU Delft – 23 september 2020
De ‘intelligente lockdown’ tijdens de Coronacrisis met de maatregel ‘Blijf zo veel mogelijk thuis’, had grote gevolgen voor het aantal verkeersbewegingen. Op deze website wordt de invloed van de maatregelen op de ochtendspits voor fietsers op twee plaatsen in de omgeving van de campus van de TU Delft getoond, het Kruithuispad en de IJsmeestertunnel.
Direct hieronder worden de huidige ontwikkelingen (tm 18 september) in grafieken weergegeven. In het artikel FietsenDelftCorona_TUDelftWebsite_20200924 staat de uitleg hoe deze grafieken tot stand zijn gekomen, maar dit artikel staat ook uitgeschreven onder de grafieken. Het artikel is een uitgebreidere en geactualiseerde versie (tm 20 september) van de 2-pager van de bijdrage aan het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk, Corona Editie 2020.
Boven: Piekzwaarte, onder: Spitsmoment van het Kruishuispad t.m. 28 april 2021
Boven: Piekzwaarte, onder: Spitsmoment van de IJsmeestertunnel t.m. 28 april 2021
De Coronacrisis en de fiets-ochtendspits rond de TU Delft
Maria Salomons – Transport & Planning TU Delft – 23 september 2020
De maatregel ‘Blijf zo veel mogelijk thuis’ tijdens de Coronacrisis had grote gevolgen voor het aantal verkeersbewegingen. In dit artikel wordt de invloed van deze maatregel op de ochtendspits voor fietsers op twee plaatsen in de omgeving van de campus TU Delft getoond. De piekzwaarte (hoeveelheid fietsers in de spits) en het spitsmoment (gewogen gemiddelde van de tijdstippen waarop de spits plaatsvindt) zijn bepaald en vergeleken voor vier perioden: vóór de invoering van beperkende maatregelen (6 januari-13 maart 2020), tijdens de ‘intelligente lockdown’, na de versoepeling (2 juni-30 augustus) en vanaf de start van het academisch jaar (31 augustus).
De ochtendspits is bepaald voor twee locaties, zie Figuur 1:
1. het fietspad naast de N470, het Kruithuispad, een rechtstreekse verbinding tussen de wijk Voorhof met veel studentenwoningen en de campus
2. de IJsmeestertunnel, een fietstunnel bij een fietsverbinding naar een wijk in Delfgauw met weinig studentenwoningen.
De data is afkomstig uit de NDW databank [1].
Figuur 1. Locaties voor de bepaling van de ochtendspits naar de campus van de TU Delft
De piek in de intensiteit van de ochtendspits (tussen 07:00-12:00 u) wordt bepaald met behulp van een basislijn, die is gebaseerd op de mediaan en de Median Absolute Deviation (MAD). Als een set datapunten gerangschikt is van klein naar groot, is de mediaan het middelste datapunt bij een oneven set van datapunten, bij een even set het gemiddelde van de middelste twee datapunten. De MAD is de mediaan van het absolute verschil van de datapunten met de mediaan van de set datapunten [2]. De basislijn B op zekere locatie l en dag d is gedefinieerd als:
Met
De piekzwaarte P op l,d wordt bepaald door de oppervlakte van de piek boven de basislijn, in Figuur 2 gemarkeerd met grijs, in formule:
waarin
In Figuur 2 is het spitsmoment S (bepaald in minuten sinds 07:00) aangegeven met de zwarte verticale lijn, dit is het gewogen gemiddelde van de tijdstippen van de datapunten die boven de basislijn liggen:
Figuur 2. De piekzwaarte P(l,d) is het oppervlak boven de basislijn B(l,d), het spitsmoment S(l,d) is aangegeven met de verticale zwarte lijn. Locatie l is het Kruidhuispad, datum d is 2020-03-03.
In Figuur 3 staan de resultaten voor de twee locaties. De piekzwaarte en het spitsmoment zijn bepaald voor werkdagen. De horizontale doorgetrokken lijn is het gemiddelde, de onderbroken lijnen het gemiddelde plus/min de standaarddeviatie.
Voor beide locaties is de gemiddelde piekzwaarte tijdens de lockdown van 13 maart-2 juni 9% van voor die tijd. Bovendien is ook geen duidelijk moment voor de piek meer: de standaarddeviatie van het spitsmoment neemt toe van 11 minuten voor het Kruithuispad en 8 minuten voor de IJsmeestertunnel, tot respectievelijk 62 en 34 minuten tijdens de lockdown. Na de versoepelingen (tot 30 augustus) neemt piekzwaarte weer toe, tot 12-15% van de waarde voor de lockdown. De standaarddeviatie van het spitsmoment neemt af tot respectievelijk 14 en 30 minuten.
Figuur 3. Werkdagen Piekzwaarte P (links) en spitsmoment S (rechts) voor het Kruithuispad (boven) en IJsmeestertunnel (onder). De verticale lijnen geven het moment van de start van de lockdown-maatregelen (13-03) en de versoepeling (02-06) en de start van het academisch jaar (31-08).
Wat opvalt is dat het spitsmoment bij de Kruithuisbrug duidelijk vroeger is dan voor de lockdown (om 08:42 in plaats van 08:50), terwijl die van de IJsmeestertunnel later is (10:26 in plaats van 09:33 u). Aan het begin van het academisch jaar (tot 18 september) neemt het percentage ten opzichte van normaal toe tot ongeveer 30% van normaal op beide locaties. Het spitsmoment komt voor de Kruithuis nog iets vroeger te liggen (08:34) en bij de IJsmeestertunnel nog wat later (10:29). De standaarddeviatie van het spitsmoment neemt af tot respectievelijk 7.5 en 10 minuten.
Als de data voor werkdagen wordt vergeleken met weekend data, zie Figuur 4, blijkt dat in het weekend weinig verschil is met voor, tijdens de lockdown, of na de versoepeling. Voor de Kruithuisweg geldt voor het weekend dat de zwaarte van de piek in de spits in de lockdown-periode iets hoger voor de werkdagen tijdens de lockdown (in het weekend 18.8 #fiets, door de week 11.6 #fiets). Bij de IJsmeestertunnel is er nauwelijks sprake van een piek in het weekend tijdens de lockdown. Voor beide locaties geldt voor de gehele periode, dat als er een spits is in het weekend, deze later ligt (rond 11 uur) dan de meeste spitsmomenten door de week tijdens de lockdown. Na het begin van het academisch jaar is de gemiddelde piekzwaarte bij de IJsmeestertunnel hoger, maar dit zijn maar twee punten, dus het is niet duidelijk of deze trend doorzet.
Figuur 4. Weekend Piekzwaarte P (links) en spitsmoment S (rechts) voor het Kruithuispad (boven) en IJsmeestertunnel (onder)
De conclusie is dat op werkdagen na de versoepeling van de maatregelen de piekzwaarte nog steeds klein is, maar wel duidelijker aanwezig dan tijdens de strengste lockdown en dat het spitsmoment is verschoven, maar niet op eenzelfde manier voor beide locaties. In het weekend is er geen invloed
op de ochtendpiek.
Referenties
[1] NDW. https://dexter.ndwcloud.nu/opendata/bicycle. (dd 20200721).
[2] P. B. L. L. C. Ley, O. Klein. Detecting outliers: do not use standard deviation around the mean, use absolute deviation around the median. J. Exp. Soc. Psychol., 49:764–766, 2013.
Recent Comments